Πώς να μη με νοιάζει η γνώμη των άλλων

Για να διαβάζεις αυτό το άρθρο, μάλλον σε νοιάζει η γνώμη των άλλων σωστά; Γιατί όμως; Υπάρχει κάτι που θέλεις να επιβεβαιώσεις; Νιώθεις μήπως αδύναμος/η; Αν θέλεις να είσαι ο καλύτερός σου εαυτός και να αποδίδεις σε υψηλό επίπεδο, ο φόβος για τη γνώμη των άλλων μπορεί να σε κρατήσει πίσω.

Σκέψου μια φορά που ήσουν εξαιρετικά ανήσυχος – ας πούμε, πριν σηκωθείς να μιλήσεις δημόσια, να σηκώσεις το χέρι σου σε μια μεγάλη συνάντηση ή ακόμη και πριν περπατήσεις μέσα σε ένα δωμάτιο γεμάτο αγνώστους. Ο λόγος που νιώθεις μικρος, φοβισμένος και σφιγμένος είναι ότι ανησυχούσες για την κοινωνική αποδοκιμασία.

Ο φόβος μας για τη γνώμη των άλλων ανθρώπων, ή FOPO* όπως τον αποκαλώ, έχει γίνει μια παράλογη και αντιπαραγωγική εμμονή στον σύγχρονο κόσμο, και οι αρνητικές επιπτώσεις του φτάνουν πολύ πέρα από την απόδοση.

Αν αρχίσεις να δίνεις όλο και λιγότερη προσοχή σε αυτό που σε κάνει να είσαι εσυ – τα ταλέντα, τα πιστεύω και τις αξίες σου – και αρχίσεις να προσαρμόζεσαι σε αυτό που οι άλλοι μπορεί να σκέφτονται ή να μην σκέφτονται, θα βλάψεις τις δυνατότητές σας. Θα αρχίσεις να παίζεις εκ του ασφαλούς, επειδή φοβάσαι τι θα συμβεί στην άλλη πλευρά της κριτικής. Θα φοβηθείς ότι θα γελοιοποιηθεις ή θα απορριφθεί. Όταν σε αμφισβητήσουν, θα παραδώσετε την άποψή σου. Δεν θα σηκώσεις το χέρι σου όταν δεν μπορείς να ελέγξεις το αποτέλεσμα. Δεν θα διεκδικήσεις την προαγωγή γιατί δεν θα πιστεύεις ότι έχεις τα προσόντα.

Δυστυχώς, το FOPO είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης, αφού λειτουργούμε με έναν αρχαίο τρόπο σκέψης. Η λαχτάρα για κοινωνική αποδοχή έκανε τους προγόνους μας προσεκτικούς και έξυπνους- χιλιάδες χρόνια πριν, αν η ευθύνη για το αποτυχημένο κυνήγι έπεφτε στους ώμους σου, η θέση σας στη φυλή μπορούσε να απειληθεί. Η επιθυμία να ενταχθούμε και ο  φόβος να μην μας συμπαθήσουν υπονομεύουν την ικανότητά μας να επιδιώκουμε τη ζωή που θέλουμε να δημιουργήσουμε.

Αυτό ακριβώς υπερτονίζει το γιατί πρέπει να εκπαιδεύσουμε και να προετοιμάσουμε το μυαλό μας – ώστε να μην σηκωθούν τα πόδια να χτυπήσουν το κεφάλι.

Πως να μετριάσεις το FOPO

Εάν βιώνεις FOPO,-δηλαδη να σε νοιάζει η γνώμη των άλλων- υπάρχουν τρόποι να μετριάσεις την ένταση των αντιδράσεών σου στο στρες. Μόλις συνειδητοποιήσεις τις σκέψεις σου, καθοδήγησε τον εαυτό σου προς δηλώσεις που ενισχύουν την αυτοπεποίθηση (είμαι καλός ομιλητής, έχω αναλάβει τη δουλειά  ώστε να μπορώ να εμπιστευτώ τις ικανότητές μου, έχω πολλά σπουδαία πράγματα να πω, είμαι απόλυτα προετοιμασμένος για αυτή την προαγωγή). Αυτές οι δηλώσεις θα σε βοηθήσουν να επικεντρωθείς στις δεξιότητες και τις ικανότητές σου και όχι στις απόψεις των άλλων. Πάρε επίσης βαθιές αναπνοές. Αυτό θα σηματοδοτήσει στον εγκέφαλό σου ότι δεν διατρέχεις άμεσο κίνδυνο.

Αλλά, αν θέλεις πραγματικά να νικήσεις το φόβο για την γνώμη των αλλων, θα πρέπει να καλλιεργήσεις περισσότερο την αυτογνωσία. Οι περισσότεροι από εμάς πορευόμαστε στη ζωή με μια γενική αίσθηση του ποιοι είμαστε, και, σε πολλές περιπτώσεις, αυτό είναι αρκετό. Τα καταφέρνουμε. Αλλά αν θέλεις να είσαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου και ταυτόχρονα να φοβάσαι λιγότερο τη γνώμη των άλλων, πρέπει να αναπτύξεις μια ισχυρότερη και πολύ βαθύτερη αίσθηση του ποιος είσαι.

Πως να καλλιεργήσεις μια προσωπική φιλοσοφία

Μπορείς να ξεκινήσεις αναπτύσσοντας μια προσωπική φιλοσοφία – μια λέξη ή φράση που εκφράζει τις βασικές σου πεποιθήσεις και αξίες. Η προσωπική φιλοσοφία του Pete Carroll, του επιχειρηματικού μου συνεργάτη και προπονητή των Seattle Seahawks, είναι “πάντα να αγωνίζεσαι”. Για τον προπονητή Carroll, το να αγωνίζεται πάντα σημαίνει ότι περνάει κάθε μέρα δουλεύοντας σκληρά για να γίνεται καλύτερος και να φτάνει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Αυτή η φιλοσοφία δεν είναι μια κοινοτοπία ή ένα σύνθημα- μάλλον, είναι η πυξίδα του, που καθοδηγεί τις πράξεις, τις σκέψεις και τις αποφάσεις του. Ως προπονητής. Ως πατέρας. Φίλος. Σε κάθε τομέα της ζωής.

Όταν καταλήξεις σε μια προσωπική φιλοσοφία, κάνε στον εαυτό σας μια σειρά από ερωτήσεις:

Όταν είμαι στα καλύτερά μου, ποιες πεποιθήσεις βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια των σκέψεων και των πράξεών μου;

Ποιοι είναι οι άνθρωποι που επιδεικνύουν χαρακτηριστικά και ιδιότητες που ευθυγραμμίζονται με τις δικές μου;

Ποιες είναι αυτές οι ιδιότητες;

Ποια είναι τα αγαπημένα σου αποφθέγματα; Οι αγαπημένες σου λέξεις;

Αφού απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις, κύκλωσε τις λέξεις που ξεχωρίζεις και διαγράψτε τις υπόλοιπες. Αφού μελετήσεις ό,τι έχει απομείνει, προσπάθησε να βρεις μια φράση ή πρόταση που να ταιριάζει ακριβώς με το ποιος είσαι και πώς θέλεις να ζήσεις τη ζωή σου. Μοιράσου το προσχέδιο με ένα αγαπημένο σας πρόσωπο, ζήτησε τη γνώμη του και τελειοποίησε τη φιλοσοφία σου από εκεί και πέρα. Στη συνέχεια, απομνημόνευσε την και επέστρεψε σε αυτήν καθημερινά.

Μια προσωπική φιλοσοφία

Η διαμόρφωση μιας προσωπικής φιλοσοφίας μπορεί να είναι μια εντυπωσιακή και ισχυρή άσκηση. Όταν καθοδηγώ ομάδες στελεχών, τους ζητώ συχνά να καταγράψουν την προσωπική τους φιλοσοφία και να τη μοιραστούν με την ομάδα.  Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη τη φορά που ένα ανώτερο στέλεχος εντυπωσίασε τους πάντες στην αίθουσα. Καθώς δάκρυα έτρεχαν στα μάτια του, ίσιωσε την πλάτη του, σήκωσε το κεφάλι του ψηλά και είπε: “Η φιλοσοφία μου είναι να περπατάω άξια”. Είπε στους συναδέλφους του ότι οι γονείς του ήταν μετανάστες που είχαν επιμείνει δύσκολες συνθήκες για να εξασφαλίσουν ότι ο ίδιος θα είχε καλύτερες ευκαιρίες. Λόγω της σκληρής δουλειάς και των θυσιών των γονιών του, θεωρούσε καθήκον του να ζει τη ζωή σαν να ήταν το οικογενειακό του έμβλημα στο στήθος του. Κάθε μέρα, προσπαθεί να είναι αντάξιος των καλών τους πράξεων και να αποτελεί σπουδαίο πρότυπο για την επόμενη γενιά.

Πόσο σημαντική είναι η προσωπική φιλοσοφία;

Δεν μπορώ να υπερτονίσω πόσο σημαντική είναι η προσωπική φιλοσοφία. Δουλεύοντας με παίκτες και προπονητές του NFL**, αθλητές ακραίων αθλημάτων και ανώτερους ηγέτες σε εταιρείες του Fortune 50, έχω παρατηρήσει ότι, πέρα από την αδιάκοπη επιδίωξη να είναι οι καλύτεροι, αυτό που τους κάνει κορυφαίους  και σπουδαίους είναι η σαφής αίσθηση των αρχών που τους καθοδηγούν. Λόγω της σαφήνειάς τους, είναι πιο πρόθυμοι να πιέσουν τον εαυτό τους, να μάθουν περισσότερα και να αποδεχτούν τη δυσφορία. Μπορούν να αποκλείσουν τον θόρυβο και τις απόψεις των οπαδών και των μέσων ενημέρωσης και να ακούσουν τη δική τους καλά ζυγοσταθμισμένη, εσωτερική πυξίδα.

Μόλις αναπτύξεις τη δική σου προσωπική φιλοσοφία, δεσμεύσουν να ζεις σύμφωνα με τις αρχές της. Ξεκίνα από το σπίτι. Πες σε αυτό το άτομο ότι το αγαπάς. Χόρεψε σε ένα γάμο. Πάρε ρίσκα. Να είσαι με σεβασμό παράξενοι. (Αυτό πιθανώς σημαίνει, να είσαι ο εαυτός σας.) Στη συνέχεια, δοκίμασέ το στη δουλειά. Κάνε μια παρουσίαση. Διεκδίκησε την προαγωγή. Κάνε πράγματα που θα προκαλέσουν τη γνώμη των άλλων. Όταν αισθάνεσαι τη δύναμη του FOPO να σε κρατάει πίσω, απλά αναγνωρίσέ το και επανασυνδέσου με τη φιλοσοφία σου και τον ευρύτερο στόχο που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Πόσο σημαντική είναι η ανατροφοδότηση;

Προχωρώντας, ζήτησε ανατροφοδότηση από έναν μικρό αριθμό ανθρώπων που έχουν σημασία για σένα. Ο ειλικρινής προβληματισμός είναι ζωτικό στοιχείο της αριστείας. Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου του podcast μου, “Finding Mastery”, η Brené Brown, γνωστή ερευνήτρια και συγγραφέας του βιβλίου “Dare to Lead”, πρότεινε ότι τα ονόματα αυτών των ανθρώπων θα πρέπει να χωράνε σε μια κάρτα 1×1. Προσθέτω έναν δεύτερο όρο. Οι άνθρωποι στην κάρτα σου θα πρέπει να έχουν μεγάλη αίσθηση του ατόμου που είσαι και του ατόμου που προσπαθείς να γίνεις. Κράτησε τις απόψεις τους σε μεγάλη εκτίμηση, αφήνοντας τον θόρυβο του πλήθους να ξεθωριάσει. Βαθμολογήσε τα σχόλιά τους με τη δική σου εμπειρία.

Πάνω απ’ όλα, να θυμάσαι ότι η ανάπτυξη και η μάθηση λαμβάνουν χώρα όταν λειτουργείς στα όρια των δυνατοτήτων σου. Όπως το φούσκωμα ενός σχεδόν φουσκωμένου μπαλονιού χρειάζεται δύναμη, έτσι και το να ζεις σύμφωνα με την προσωπική σας φιλοσοφία θα απαιτήσει περισσότερη προσπάθεια και δύναμη, αλλά, το αποτέλεσμα, που είναι να εκφράζεσαι αυθεντικά και καλλιτεχνικά αυτό που είσαι, θα σε ωθήσει να ζεις και να εργάζεσαι με περισσότερο σκοπό και νόημα.

Μετάφραση από Θανάση Αλεβιζάκη

Πηγή: https://hbr.org/2019/05/how-to-stop-worrying-about-what-other-people-think-of-you?utm_medium=social&utm_campaign=hbr&utm_source=LinkedIn&tpcc=orgsocial_edit

*FOPO (fear of other people’s opinions) ο φόβος για την γνώμη των άλλων