Σίγουρα θα έχεις παρατηρήσει πως στις σύγχρονες περιγραφές των θέσεων εργασίας περιλαμβάνονται τόσο τεχνικά όσο και μη τεχνικά προσόντα όπως για παράδειγμα οι επικοινωνιακές δεξιότητες. Αν απορείς για το ποια είναι αυτά τα μη τεχνικά προσόντα ή αλλιώς soft skills συνέχισε την ανάγνωση!
Παρακάτω μπορείς να μάθεις την διαφορά μεταξύ των “σκληρών” (hard) και των μαλακών (soft) δεξιοτήτων καθώς και ποια soft skills είναι αυτά που αναζητούν περισσότερο οι εργοδότες από τους υποψήφιους εργαζόμενους.
Γρήγορη Πλοήγηση
Ποια είναι διαφορά μεταξύ σκληρών και μαλακών δεξιοτήτων;
Τα τελευταία χρόνια οι “μαλακές” ή αλλιώς “ήπιες” δεξιότητες (soft skills) έχουν απασχολήσει πολλούς ερευνητές γι’ αυτό και είναι έννοιες που συναντάμε συχνά σε άρθρα που αφορούν την καριέρα των ατόμων. Τα λεγόμενα soft skills είναι δεξιότητες που συνδέονται με τις στάσεις, τις συμπεριφορές των ατόμων και είναι μέρος της συναισθηματικής τους νοημοσύνης γι’ αυτό και είναι δύσκολο να μετρηθούν εν αντιθέσει των “σκληρών” δεξιοτήτων (hard skills) που μπορούν να μετρηθούν. Τα soft skills έρχονται να συμπληρώσουν τα hard skills και όχι να τα αντικαταστήσουν ενώ παράλληλα και οι δύο τύποι δεξιοτήτων αποτελούν κρίσιμους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη κατά την διαδικασία προσλήψεων. Παρακάτω αναφέρεται μία λίστα με τα πιο σημαντικά soft skills που χρειάζεται να διαθέτει ένας εργαζόμενος.
#1 Επικοινωνιακές δεξιότητες
Οι επικοινωνιακές δεξιότητες, αποτελούν σημαντικό εφόδιο για μία επιτυχημένη επαγγελματική πορεία καθώς θεωρούνται από τους εργοδότες απαραίτητες για τους εργαζομένους ανεξάρτητου κλάδου δραστηριοποίησης. Κατατάσσονται στη λίστα με τα κορυφαία soft skills που αξιολογούνται από διευθυντές όταν πρόκειται να αποφασίσουν να προχωρήσουν σε προαγωγές εργαζομένων. Οι επικοινωνιακές δεξιότητες αφορούν δεξιότητες όπως είναι η:
- ενεργητική ακρόαση
- προφορική και γραπτή επικοινωνία
- πειθώ
- συμβουλευτική
- καθοδήγηση
- δημόσια ομιλία
Έχει αποδειχθεί ότι οι δεξιότητες αυτές σχετίζονται τόσο με την εργασιακή ικανοποίηση όσο και με την εργασιακή δέσμευση ενώ συμβάλλουν παράλληλα στην βελτίωση της αυτοπεποίθησης, ιδίως των νέων ατόμων που ξεκινούν την επαγγελματική τους πορεία και μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν προκειμένου να διευκολύνουν την εύρεση εργασίας τους.
Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, οι επικοινωνιακές δεξιότητες έχουν διαφορετική σημασία και βαρύτητα για κάθε επάγγελμα έτσι ένας αστυνομικός για παράδειγμα ή ένας καθηγητής χρειάζεται να διαθέτει ευχέρεια δημόσιου λόγου ενώ ένας εργαζόμενος μιας εταιρείας παροχής υπηρεσιών χρειάζεται περισσότερο την προφορική επικοινωνία και την πειθώ.
Οι δεξιότητες αυτές είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για εργαζόμενους που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των πωλήσεων ή στον ξενοδοχειακό κλάδο διότι έχουν την δυνατότητα να τις χρησιμοποιούν ώστε να επηρεάσουν την γνώμη των πελατών και να τους προκαλούν θετικά συναισθήματα. Λειτουργούν ευεργετικά για τους λογιστές διότι τις εξασκούν με το πέρασμα του χρόνου όταν αλληλεπιδρούν με μεγάλο αριθμό πελατών με αποτέλεσμα να είναι πιθανότερο να λάβουν προαγωγή και να αναδειχθούν. Επίσης, βοηθούν και τους ορκωτούς λογιστές καθώς γίνονται περισσότερο κατανοητά τα στοιχεία των ελέγχων των εταιρειών.
Στον κατασκευαστικό κλάδο οι δεξιότητες επικοινωνίας είναι επίσης σημαντικές καθώς οι εργαζόμενοι χρειάζεται να συνεργαστούν, να μοιραστούν δεδομένα και πληροφορίες και να τις ενσωματώσουν ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του έργου και κατ’ επέκταση να ολοκληρωθεί με επιτυχία το έργο.
#2 Ομαδικότητα
Στην σύγχρονη πραγματικότητα, αρκετές επιχειρήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν καταστάσεις που απαιτείται ένας συνδυασμός δεξιοτήτων από τους εργαζόμενους προκειμένου να επιτευχθούν καλύτερα αποτελέσματα. Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να επιτευχθεί μέσω της εργασίας σε ομάδες καθώς οι ομάδες αποτελούν σημαντικές στοιχεία όταν πρόκειται να λυθούν περίπλοκα προβλήματα. Ένα βασικός παράγοντας που επηρεάζει την αποτελεσματικότητα μιας ομάδας είναι ο στόχος που χρειάζεται να επιτευχθεί, ο οποίος θα πρέπει να είναι κοινός για όλα τα μέλη της ομάδας.Το ομαδικό πνεύμα ενός ατόμου, ορίζεται ως το επίπεδο όπου τα άτομα έχουν την αίσθηση της συντροφικότητας και την αίσθηση του “εμείς”.
#3 Διαχείριση χρόνου
Μια δεξιότητα που είναι επίσης σημαντική στην λίστα των soft skills είναι η διαχείριση του χρόνου (time management). Η διαχείριση χρόνου σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι έχουν την ικανότητα να εργάζονται αποτελεσματικά. Η δεξιότητα αυτή περιλαμβάνει:
- τον σχεδιασμό
- την προτεραιοποίηση
- την δημιουργία χρονοδιαγράμματος
- την διαχείριση του φόρτου εργασίας
- την διαχείριση των ενδεχόμενων task
- την ανάθεση αρμοδιοτήτων
- την δημιουργία to do lists και checklists
Η διαχείριση του χρόνου βοηθά τους εργαζόμενους να:
- μην χάνουν ή ξεχνούν σημαντικά ραντεβού και προθεσμίες
- μένουν συγκεντρωμένοι στις εργασίες και τα καθήκοντα που χρειάζεται να διεκπαιρεώσουν
- αντιμετωπίζουν την αναβλητικότητα
- συμπεριφέρονται με επαγγελματισμό
- είναι περισσότερο παραγωγικοί
- μειώνουν το άγχος
- ισορροπούν το προσωπικό και επαγγελματικό τους χρόνο
Ωστόσο, η διαχείριση του χρόνου δεν είναι σημαντική μόνο για την επαγγελματική ζωή ενός ατόμου, είναι και για την προσωπική του ζωή. Η δεξιότητα αυτή βοηθά στην οργάνωση των καθημερινών εργασιών ενός ατόμου ανάλογα με το πόσο επείγον ή σημαντικές είναι, και μπορούν να αφορούν επαγγελματικές ή προσωπικές υποχρεώσεις (π χ οι δουλειές του σπιτιού).
Η δεξιότητα αυτή είναι χρήσιμη και απαραίτητη σε θέσεις εργασίας όπως αυτής της γραμματειακής υποστήριξης, του manager, της διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού αλλά και πολλών ακόμη παρεμφερών θέσεων. Σε επαγγέλματα που υπάρχει έντονη συναναστροφή με άλλους ανθρώπους η διαχείριση χρόνου είναι εξαιρετικά σημαντική δεξιότητα προκειμένου η εργασία να είναι αποτελεσματική.
#4 Προσαρμοστικότητα
Μία δεξιότητα που δεν θα μπορούσε να λείπει από μια λίστα soft skills είναι η προσαρμοστικότητα. Η προσαρμοστικότητα αφορά την ευελιξία και την ικανότητα ενός εργαζόμενου να αλλάξει ορισμένα πράγματα σχετικά με την εργασία του, προκειμένου να επιτύχει. Ένα παράδειγμα ώστε να γίνει κατανοητή αυτή η δεξιότητα είναι ο Covid-19. Πολλοί εργαζόμενοι λόγω της πανδημίας, αναγκάστηκαν να εργαστούν με τηλεργασία ή ακόμη να σταματήσουν εντελώς να δουλεύουν. Έτσι υπήρξαν πολλές περιπτώσεις εργαζόμενων που λόγω της δεξιότητας αυτής, προσαρμόστηκαν γρήγορα στη νέα πραγματικότητα ενώ υπήρξαν και περιπτώσεις όπου εργαζόμενοι δεν προσαρμόστηκαν εύκολα στην νέα κατάσταση λόγω έλλειψης της δεξιότητας αυτής. Συνεπώς, ένας εργαζόμενος καλείται να προσαρμόζεται και να είναι ευέλικτος σε αλλαγές όσον αφορά την εργασία του προκειμένου να μπορεί να εργάζεται με επιτυχία.
#5 Κριτική σκέψη
Η δεξιότητα κριτικής σκέψης ενός ατόμου αφορά την ικανότητά του να μπορεί να αναλύει με τρόπο αντικειμενικό τις πληροφορίες που δέχεται και να μπορεί να δικαιολογεί σωστά τις δικές του απόψεις και γνώμες. Άτομα που διαθέτουν αυτή τη δεξιότητα μπορούν να διακρίνουν τις πληροφορίες σε αυτές που είναι περισσότερο χρήσιμες και σε αυτές που είναι λιγότερο χρήσιμες και έτσι είναι πιο εύκολο για αυτούς να λύσουν ένα περίπλοκο πρόβλημα ή να πάρουν μία δύσκολη απόφαση. Η δεξιότητα αυτή είναι σημαντική καθώς βοηθά τους εργαζόμενους να αποδίδουν αποτελεσματικότερα. Για παράδειγμα, ένας δικηγόρος έχει τη δυνατότητα να εξετάσει τα στοιχεία που διαθέτει προκειμένου να ακολουθήσει μία στρατηγική που θα τον βοηθήσει να κερδίσει μία υπόθεση ή ένας μηχανικός με κριτική σκέψη μπορεί πιο εύκολα να επιλέξει τα κατάλληλα εργαλεία προκειμένου να επισκευάσει μία ζημιά.
#6 Διαπραγμάτευση
Η διαπραγμάτευση αφορά μία συζήτηση μεταξύ δύο ή περισσότερων ανθρώπων προκειμένου να επιτευχθεί μία συμφωνία. Συνήθως καταλήγει σε έναν συμβιβασμό όπου γίνονται υποχωρήσεις από όλα τα εμπλεκόμενα άτομα. Η δεξιότητα αυτή είναι συνδεδεμένη με την πειθώ και αποτελεί απαραίτητο προσόν για διοικητικές θέσεις εργασίας (π χ ενός διοικητικού στελέχους) καθώς μπορεί να οδηγήσει σε μία ευνοϊκή συμφωνία που θα επιφέρει επιπλέον κέρδη σε μία επιχείρηση. Ωστόσο, η διαπραγμάτευση είναι σημαντική για κάθε εργαζόμενο ακόμη και αν δεν βρίσκεται σε μία διοικητική θέση, αρκεί να σκεφτούμε πως ακόμη και σε μία διαδικασία συνέντευξης, πολλές φορές οι υποψήφιοι καλούνται να διαπραγματευτούν την αμοιβή ή τις ώρες εργασίας τους. Συνεπώς, η διαπραγμάτευση είναι μία δεξιότητα που συνήθως εξασκούν τα άτομα στην καθημερινότητά τους, ασυνείδητα και εκτός του εργασιακού χώρου.
