Βιώσιμη Ανάπτυξη: Τι είναι και πως θα αλλάξει τον κόσμο

Η ανάπτυξη ενός συστήματος, μιας κοινωνίας, ενός πολιτισμού, μιας χώρας αλλά και ολόκληρου του κόσμου μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους. Κάποιοι από αυτούς έχουν κοινωνικές, οικονομικές αλλά και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Επιπτώσεις που καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις επόμενες γενιές. Μια τέτοια στρατηγική ανάπτυξης, εστιάζει στο τώρα και στις τωρινές ανάγκες, κάτι που μπορεί να έχει ακόμη και ολέθριες συνέπειες και επιπτώσεις για το μέλλον του κόσμου. Η λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η Βιώσιμη Ανάπτυξη. Ως Βιώσιμη Ανάπτυξη ορίζουμε την ανάπτυξη που εστιάζει σε ένα καλύτερο μέλλον, όμως με σεβασμό και απόλυτη γνώση του τώρα.

Ποιοί τομείς πρέπει να αλλάξουν για να αλλάξει η κοινωνία; Πως μπορεί να δημιουργηθεί ένα πιο υγιές μέλλον για τον κόσμο μας, για τα παιδιά μας; Η Βιώσιμη Ανάπτυξη είναι ίσως μια όμορφη φράση αλλά από πίσω κρύβονται πολλές ενέργειες, πολλές πράξεις που ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία δεν μπορούν να γίνουν από ένα κράτος, αλλά από όλο τον κόσμο. Πάμε να αναλύσουμε εις βάθος την Βιώσιμη Ανάπτυξη και να δούμε πως μπορούμε να βελτιώσουμε το μέλλον μας.

Τι είναι η Βιώσιμη Ανάπτυξη

Μια ανάπτυξη όπως η Βιώσιμη Ανάπτυξη θα πρέπει να βασίζεται στην αποτελεσµατική και περιβαλλοντικά υπεύθυνη χρήση όλων των ανεπαρκών πόρων της κοινωνίας, είτε φυσικών, είτε ανθρωπίνων είτε οικονοµικών πόρων. 

Η Βιώσιμη Ανάπτυξη ορίζεται με την παρακάτω φράση:

Καλύψει τις ανάγκες των παρόντων γενεών χωρίς να διακυβεύσει την ικανότητα των µελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες.

Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Ας το δούμε μέσα από ένα παράδειγμα.

Ο Μιχάλης είναι ο υπεύθυνος παραγωγής μιας βιομηχανίας χρωμάτων και μελανιών. Το προϊόν της βιομηχανίας είναι προφανώς τα χρώματα και τα μελάνια. Ένα τέτοιο προϊόν αποτελείται από χημικές ουσίες αρκετά επιβλαβείς προς το περιβάλλον. Η καθημερινή εργασία είναι ανθυγιεινή και εξαντλούνται πολλοί φυσικοί πόροι. Ήρθε η στιγμή να αλλάξουν όλα και αυτό μπορεί να γίνει μέσα από την Βιώσιμη Ανάπτυξη. Δεν υπάρχει μια συγκεκριμένη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσει. Κάθε επιχείρηση, κάθε προϊόν είναι διαφορετικό. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι πως τα προϊόντα του Μιχάλη πρέπει πλέον να:

• Προστατεύουν και σέβονται το περιβάλλον,
• Μην εξαντλούν τους φυσικούς πόρους και 
• Βελτιώνουν την ποιότητα ζωής.

Είναι στο χέρι του Μιχάλη, να διοργανώσει διαγωνισμούς, να ρωτήσει, να ψάξει, να σκεφτεί για το πως θα δώσει λύση σε ένα τόσο σημαντικό πρόβλημα.

Οι 3 βασικοί πυλώνες της Βιώσιμης Ανάπτυξης

Ας δούμε την Βιώσιμη Ανάπτυξη ως ένα αποτέλεσμα. Για να επιτευχθεί το αποτέλεσμα πρέπει να γίνουν διάφορες ενέργειες σε τρεις (3) τομείς. Όλες οι δράσεις πρέπει να έχουν έναν Κοινωνικό άξονα, έναν Οικονομικό και έναν Περιβαλλοντικό.

Οι φυσικοί πόροι διατηρούνται, το περιβάλλον προστατεύεται, η οικονοµία δεν πλήττεται και η ποιότητα της ζωής των πολιτών βελτιώνεται ή συντηρείται.

Πάμε λοιπόν, να αναλύσουμε τους 3 πυλώνες της Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Περιβαλλοντική  Βιωσιμότητα

Το περιβάλλον ποτέ δεν ήταν δεδομένο. Είτε το έχει καταλάβει ο άνθρωπος είτε όχι. Κάτι τέτοιο είναι πιο αισθητό όταν συμβαίνουν τσουνάμι, πυρκαγιές, σεισμοί και άλλες φυσικές καταστροφές. Η ισορροπία του περιβάλλοντος είναι εξαιρετικά σημαντική. 

Ένας από τους 3 πυλώνες είναι αυτός της Περιβαλλοντικής Βιωσιμότητας. Στοχεύει στην διατήρηση της πλήρης λειτουργικότητας και χωρητικότητας του περιβάλλοντος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Θα πρέπει ενέργειες, όπως η κοπή ξύλων,  να περιοριστούν, πριν από κάθε καλοκαίρι τα δάση θα πρέπει να καθαρίζονται, η πολιτεία θα πρέπει να αυξήσει τις θέσεις εργασίας σχετικές με το περιβάλλον όπως Γεωγράφος, Μηχανικός Περιβάλλοντος, Περιβαλλοντολόγος, Δασονόμος, Πυροσβέστης κ.τ.λ. Η ρύπανση του περιβάλλοντος με απόβλημα και άλλες χημικές ουσίες θα πρέπει να μειωθεί και γενικότερα κάθε ενέργεια που έχει επιπτώσεις προς το περιβάλλον θα πρέπει να αξιολογηθεί!

Οικονομική Βιωσιμότητα

Πολλές επιχειρήσεις έχουν έναν σκοπό και αυτό είναι το κέρδος. Αυτό θα πρέπει να αλλάξει γιατί ο σκοπός βασίζεται στην κουλτούρα και όταν η κουλτούρα γίνεται πιο eco-friendly, ό,τι χαρακτηρίζεται με αυτή τη ταμπέλα αποκτά αξία. 

Έτσι λοιπόν, ο δεύτερος πυλώνας της Βιώσιμης Ανάπτυξης είναι η Οικονομική Βιωσιμότητα. Σύμφωνα με την Οικονομική Βιωσιμότητα, οι αποφάσεις και οι ενέργειες που έχουν οικονομικές επιπτώσεις πρέπει να γίνονται τόσο με άξονα την οικονομική ανάπτυξη, όσο πλέον και την Οικονομική Βιωσιμότητα.

Σε αυτόν τον πυλώνα, αναφέρονται προγράμματα ΕΣΠΑ, οικονομικές επιδοτήσεις για πράσινη ανάπτυξη, χορηγίες από δεντοφύτευση, οικονομική στήριξη του περιβάλλοντος με χορηγίες και άλλους τρόπους κ.τ.λ. Κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό αν η ίδια η εκπαίδευση και η συνολική παιδεία δεν αλλάξει και δεν ευαισθητοποιήσει τους νέους.

Κοινωνική Βιωσιμότητα

Στα πλαίσια μιας κοινωνίας, τα δύο φύλα πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα. Οι γεννιές πρέπει να έχουν ίδια δικαιώματα, δικαιοσύνη και ποιότητα ζωής. Όλες οι αποφάσεις, νομικές ή μή πρέπει να παίρνονται με αυτόν τον άξονα. Η νομοθεσία πρέπει να αλλάξει, τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν πρέπει να καταπατώνται, η εργασία και τα δικαιώματα των εργαζομένων πρέπει να ωφελούν τόσο τους ίδιους τους εργαζομένους όσο και το περιβάλλον και την οικονομία. Κάθε άνθρωπος στην κοινωνία πρέπει να έχει πρόσβαση στην υγεία. Άρα λοιπόν, σύμφωνα με τον νομπελίστα Amartya Sen μια κοινωνία πρέπει να είναι δίκαιη, ποικιλόμορφη, αλληλοσυνδεόμενη, ποιοτική, δημοκρατική και ώριμη.

Το παγκόσμιο σχέδιο με τους 17 στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης

Το μόνο σίγουρο είναι ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει αν δεν υπάρχει σχέδιο. Πόσο μάλλον ολόκληρος ο κόσμος. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν δημιουργήσει ένα παγκόσμιο σχέδιο με 17 στόχους. Σε προηγούμενο άρθρο έχουν αναλυθεί και οι 17 στόχοι της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Λέγονται πολλά για αυτούς τους στόχους και υπάρχουν κάποια πολύ σημαντικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις. 

Επιγραμματικά οι 17 παγκόσμιοι στόχοι είναι:

Σπουδές Βιώσιμης Ανάπτυξης

Στην Ελλάδα για να σπουδάσει κανείς Βιώσιμη Ανάπτυξη θα πρέπει να ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.

Το Τμήμα έχει ως σκοπό την οργανωμένη μελέτη θεμάτων που αφορούν στην εξέλιξη του θεσμού της οικογένειας ως μικροκοινωνίας και στην αλληλεπίδρασή της με το πολιτισμικό περιβάλλον, τον καταναλωτή, τις διατροφικές συνήθειές του, την αγωγή υγείας, τη σύγχρονη οικιακή τεχνολογία, τον οικολογικό σχεδιασμό και την έλλογη διαχείριση των φυσικών και ανθρώπινων πόρων.

Το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Βιώσιμη Ανάπτυξη αποσκοπεί στην ανάπτυξη της έρευνας και στην προαγωγή εξειδικευμένης γνώσης που αφορά στις ακόλουθες Ειδικεύσεις:

• Τοπική Ανάπτυξη
• Διαχείριση Περιβάλλοντος
• Αγωγή Καταναλωτή

Βιώσιμη Ανάπτυξη και Έξυπνη Γεωργία

Η βιώσιμη ανάπτυξη συνδέεται  με την έξυπνη γεωργία, όπου έχει αναλυθεί σε προηγούμενο άρθρο μέσα στο ίδιο Blog. Πριν προλάβεις να ρωτήσεις το πώς, ρίξε μια ματιά πιο κάτω.

Η έξυπνη γεωργική δραστηριότητα στηρίζεται στις καλές περιβαλλοντικές συνθήκες, όπου επιτρέπουν στους αγρότες να αξιοποιούν τους φυσικούς πόρους, να παράγουν τα προϊόντα τους και να κερδίζουν τουλάχιστον τα προς το ζην. Στη συνέχεια, οι απολαβές που προκύπτουν από τις γεωργικές δραστηριότητες στηρίζουν τις αγροτικές οικογένειες και κοινότητες, ενώ τα τρόφιμα που προέρχονται από τη γεωργία στηρίζουν την κοινωνία στο σύνολό της.

Άρα, από την ενθάρρυνση της έξυπνης γεωργίας, την εξασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας μέσω της μεγαλύτερης χρήσης των σύγχρονων τεχνολογιών, την ενίσχυση και την συμβολή στην επίτευξη των ευρύτερων στόχων της ΕΕ στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα, τον τομέα του περιβάλλοντος και των κλιματικών στόχων, επιτυγχάνεται αυτό που ειπώθηκε στην αρχή του άρθρου, πως πίσω από την φράση Βιώσιμη Ανάπτυξη κρύβονται πολλές ενέργειες, πολλές πράξεις από ολόκληρο τον κόσμο!