Μετά την λήψη ενός βίντεο τι; Αν έχεις ακούσει την φράση “θα το κόψουμε στο μοντάζ”, τότε θα γνωρίζεις πως η λήψη του βίντεο απαιτεί και επεξεργασία, δηλαδή το μοντάζ. Μπορεί να φαίνεται έυκολο ως ιδέα, όμως υπάρχει ένα επάγγελμα, αυτό του μοντέρ που ασχολείται αποκλειστικά με την συρραφή των πλάνων σε ένα βίντεο.
Συρραφή των πλάνων σημαίνει, χρήση επαγγλεματικών λογισμικών για την τοποθέτηση, επεξεργασία και ρύθμιση όλων των πλάνων που έχουν ληφθεί από την βιντεοκάμερα. Τα πλάνα μπαίνουν σε μια σειρά, κόβονται, συγχρονίζονται με μουσική ή υπότιτλους.
Στο άρθρο αυτό περιγράφουμε το επάγγλεμα του Μοντέρ, με τι ασχολείται, ποιές είναι οι αρμοδιότητες του και αναφέρουμε πληροφορίες για την επαγγελματική αποκατάσταση στην Ελλάδα. Αν σου αρέσουν τα βίντεο, η ιδέα δημιουργίας ταινίας και αν έχεις φαντασία, τότε μην διάβασε το προσεχτικά.
Μετά την λήψη ενός βίντεο τι; Αν έχεις ακούσει την φράση “θα το κόψουμε στο μοντάζ”, τότε θα γνωρίζεις πως η λήψη του βίντεο απαιτεί και επεξεργασία, δηλαδή το μοντάζ. Μπορεί να φαίνεται εύκολο ως ιδέα, όμως υπάρχει ένα επάγγελμα, αυτό του μοντέρ που ασχολείται αποκλειστικά με την συρραφή των πλάνων σε ένα βίντεο.
Συρραφή των πλάνων σημαίνει, χρήση επαγγελματικών λογισμικών για την τοποθέτηση, επεξεργασία και ρύθμιση όλων των πλάνων που έχουν ληφθεί από την βιντεοκάμερα. Τα πλάνα μπαίνουν σε μια σειρά, κόβονται, συγχρονίζονται με μουσική ή υπότιτλους.
Στο άρθρο αυτό περιγράφουμε το επάγγελμα του Μοντέρ, με τι ασχολείται, ποιές είναι οι αρμοδιότητες του και αναφέρουμε πληροφορίες για την επαγγελματική αποκατάσταση στην Ελλάδα. Αν σου αρέσουν τα βίντεο, η ιδέα δημιουργίας ταινίας και αν έχεις φαντασία, τότε μην διάβασε το προσεκτικά.
Περιγραφή Επαγγέλματος
Ο Μοντέρ ή Ειδικός Συναρμολόγησης Εικόνας είναι ο επαγγελματίας που ασχολείται με την τοποθέτηση των πλάνων σε μια συγκεκριμένη σειρά και χρονική στιγμή (χωροχρονική ακολουθια). Έτσι λοιπόν, τόσο η εικόνα όσο και ο ήχος συνδέονται και συγχρονίζονται ώστε να βγάζουν νόημα σύμφωνα με τις οδηγίες του σκηνοθέτη.
Πριν αναλύσουμε το επάγγελμα του Μοντέρ, θα πρέπει να αναφέρουμε κάτι ακόμα. Το επάγγελμα του Εικονολήπτη είναι άμεσα συνδεδεμένο με το επάγγελμα του Μοντέρ. Μπορεί να είναι μια ταινία, ένα ρεπορτάζ ή ακόμη και ερασιτεχνικό βίντεο. Οτι και να είναι, ο εικονολήπτης είναι αυτός που ασχολείται με την λήψη του βίντεο. Έχοντας το υλικό έτοιμο, το δίνει στον Μοντέρ για την επεξεργασία του.
Ο Μοντέρ παραλαμβάνει το οπτικοακουστικό υλικό από τον Εικονολήπτη.
Αφού το παραλάβει τι ενέργειες κάνει;
- Αφαίρεση εικόνων και πλάνων που θεωρούνται “προβληματικά” η για κάποιο λόγο δεν “δένουν” με τα υπόλοιπα.
- Προσθήκη ήχων ή επεξεργασία του υλικού (πχ. από μια συνέντευξη ή ρεπορτάζ με πολύ θόρυβο).
- Στενή συνεργασία με τον σκηνοθέτη (απαιτεί καλές επικοινωνιακές δεξιότητες)
Πως να γίνει Μοντέρ
Για να γίνει κάποιος Μοντέρ, χρειάζεται υπομονή, επιμονή και πρακτική άσκηση. Με αυτά τα skills, οι βασικές γνώσεις του επαγγέλματος παρέχονται από σχολές κινηματογράφου, σχολές δημοσιογραφίας και από τα αντίστοιχα τμήματα των ΙΕΚ και ΤΕΕ.
Όσον αφορά την αγορά εργασίας, το επάγγελμα αυτό απαιτεί καλές γνώσεις και πιο συγκεκριμένα αποδεδειγμένα skills που αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα.
Από την στιγμή που υπάρχει ένα κινητό τηλέφωνο και ένας υπολογιστής μπορεί άμεσα να ξεκινησεις την πρακτική σου άκρηση και να δημοσιεύσεις το υλικό στα social media.
Ενδεικτική λίστα μαθημάτων
- Ιστορία Κινηματογράφου – Τηλεόρασης
- Σκηνοθεσία
- Technical Workshop
- Φωτισμός
- Μηχανή Λήψης
- Τηλεοπτική Παραγωγή – Προετοιμασία Τηλεοπτικού Πλατό
- Online Editing Disc
- Πρακτική Εφαρμογή στην Ειδικότητα
- Σενάριο
- Ηλεκτρονικά
- Φωτισμός – Διεύθυνση Φωτογραφίας
- Πολυκάμερα Συστήματα
- Διαθεματική Εργασία
- Συνδεσμολογία / Systeming
Τι εργαλεία χρησιμοποιεί
Η δουλειά του Μοντέρ, γίνεται συνήθως με την χρήση επαγγελματικών εργαλείων στον υπολογιστή. Άρα απαιτούνται και οι σχετικές δεξιότητες. Ο βασικός χειρισμός του Η/Υ είναι δεδομένος. Από εκεί και πέρα, απαιτείται χειρισμός κονσόλας ήχου, συσκευών βίντεο καθώς και προγραμμάτων για επεξεργασία οπτικοακουστικών υλικών.
Πως είναι να εργάζεσαι ως Μοντέρ
Το επάγγελμα του Μοντέρ, απαιτεί πολύ καλές γνώσεις των προγραμμάτων και γενικότερα των εργαλείων που χρησιμοποιούνται. Αυτό σημαίνει πως, ο Μοντέρ έχει αφιερώσει αρκετές ώρες δημιουργώντας διάφορα βίντεο και δεν έχει μείνει απλά και μόνο στην θεωρία.
Χαρακτηρίζεται από άγχος και πίεση καθώς οι πελάτες συνήθως δεν γνωρίζουν την διαδικασία και θεωρούν πως είναι κάτι απλό. Επιπλέον, πολλές φορές πχ. σε κανάλια ειδήσεων ο χρόνος είναι πολύ περιορισμένος.
Που μπορείς να εργαστείς
Τι επαγγελματική αποκατάσταση έχει το επάγγελμα του Μοντέρ; Μέχρι στιγμής η ζήτηση δεν ήταν τόσο μεγάλη για να υπάρχει έλλειψη από επαγγελματίες Μοντέρ. Ωστόσο μετά την επιδημία του Covid19, είναι πολύ πιθανό να γασιών.
Ορισμένες σχολές δημοσιογραφίας ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών προωθούν τους αποφοίτους των ειδικοτήτων αυτών σε αντίστοιχες θέσεις του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σταθμού.
Οι Ειδικοί Συναρμολόγησης Εικόνας έχουν τη δυνατότητα να απασχοληθούν στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και ως ελεύθεροι επαγγελματίες.
Μπορούν να εργαστούν στην κρατική και ιδιωτική τηλεόραση, σε στούντιο, εταιρείες που χρησιμοποιούν αντίστοιχα μηχανήματα για λόγους ασφαλείας και παρακολούθησης ιδιωτικών και δημόσιων χώρων, κινηματογραφικές εταιρείες και εταιρείες παραγωγής ταινιών. Επίσης, με τις γνώσεις που έχουν μπορούν να εργαστούν σε ατελιέ γραφικών τεχνών για την επεξεργασία εικόνας και φωτογραφίας.
Δεξιότητες
Απαραίτητα στοιχεία του χαρακτήρα για την εκτέλεση του επαγγέλματος είναι:
- Οργάνωση, παρατηρητικότητα, υπομονή και ικανότητα αυτοσυγκέντρωσης
- Κριτική σκέψη, επινοητικότητα και συνδυαστική ικανότητα
- Επιδεξιότητα και αισθητική αντίληψη
- Δεξιότητα με τα ηλεκτρονικά μέσα και κινηματογραφική και τηλεοπτική παιδεία.
Αρμοδιότητες
Παρακάτω αναφέρουμε κάποιες από τις βασικές αρμοδιότητες του Μοντέρ όπως αυτές αναφέρονται στον ΕΟΠΠΕΠ. Ο επαγγελματίας μοντέρ λοιπόν:
- είναι υπεύθυνος για τη συρραφή των πλάνων, καθώς και για το συγχρονισμό της εικόνας με τους διαλόγους, τη μουσική και τους ήχους.
- δημιουργεί το ρυθμό της κινηματογραφικής ταινίας ή της τηλεοπτικής παραγωγής, σε συνεργασία με το σκηνοθέτη.
- συνεργάζεται τις περισσότερες φορές με το σκηνοθέτη, ώστε να συνδέσει τα πλάνα σε ενότητες και τις ενότητες σε ολοκληρωμένο έργο,
- ασχολείται με τα είδη και τη λειτουργία των συστημάτων μοντάζ που χρησιμοποιούνται σήμερα καθώς και τη λειτουργία και χρήση όλων των εξαρτημάτων μιας editing suite (editing controller= μονταζιέρα), της κονσόλας μίξης εικόνας και ήχου, video recorders, waveform monitor, digital video effect unit κ.λπ.
- συνδέει και ρυθμίζει όλα τα μηχανήματα που είναι απαραίτητα για το μοντάζ και ιδιαίτερα την παροχή (feed) σήματος από και προς την κονσόλα μίξης εικόνας,
- είναι ειδικευμένος στη χρήση και διαφοροποίηση συστημάτων μοντάζ «off» και «on line» σε tape και σε disk, καθώς και στις τεχνικές ρύθμισης χρώματος (color correction) και τα παρεμφερή DVE
- ασχολείται επίσης με τις διάφορες τεχνικές ηλεκτρονικής μίξης πλάνων για κάθε είδος (format) τηλεοπτικής παραγωγής όπως π.χ. ειδήσεις, τηλεπαιχνίδια, πολυκάμερα αθλητικά, ζωντανές ή μαγνητοσκοπημένες συναυλίες, talk shows κ.λπ.
- δραστηριοποιείται στο χώρο του κινηματογράφου και της τηλεόρασης και μπορεί να εργαστεί: σε τηλεοπτικούς σταθμούς, εταιρείες παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων, στούντιο παραγωγής και επεξεργασίας εικόνας ή ήχου, εταιρείες παραγωγής διαφημιστικών ταινιών, διαφημίσεων και video clips, παρουσιάσεων Multimedia, στούντιο ηχογραφήσεων, συναυλιακούς χώρους, εταιρείες που ειδικεύονται στο post-production, σε εταιρείες παραγωγής, οπτικοακουστικές παραγωγές (κινηματογράφος, τηλεόραση), στο Θέατρο, σε διαφημιστικές εταιρείες.
Επαγγελματική Αποκατάσταση
Σχετική σταθερότητα παρουσιάζει η απασχόληση στο σύνολο του κλάδου σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΣΥΕ για την κατηγορία 3141 του ΣΤΕΠ ‘92 «Μοντερ και χειριστές εικονοληπτικού και ηχογραφικού εξοπλισμού», όπου στη δεκαετία 1998-2008 οι εργαζόμενοι από 13637 άτομα το 1998 (με έντονες διακυμάνσεις ενδιάμεσα) ανέρχονται σε 13548 το 2008.
Στο επάγγελμα του Συναρμολόγηση Εικόνας (μοντέρ), σύμφωνα με εκτιμήσεις των εργαζομένων, απασχολούνται περίπου 1800 άτομα. Ο/η Συναρμολογητής/τρια Εικόνας (Μοντέρ) εργάζεται με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου.
Πολλοί εργάζονται με συμβάσεις αορίστου χρόνου σε ιδιωτικούς τηλεοπτικούς όπως επίσης και στην δημόσια τηλεόραση (ΕΡΤ) σαν μόνιμοι ή συμβασιούχοι.
Οι τάσεις ανάπτυξης του επαγγέλματος συνδέονται και επηρεάζονται άμεσα από τις γενικότερες εξελίξεις του οπτικοακουστικού τομέα. Η ψηφιοποίηση των συστημάτων σήμερα προβλέπεται να οδηγήσει σε αύξηση ζήτησης μοντέρ.
- Ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς.
- Εταιρείες τηλεοπτικών παραγωγών & ντοκιμαντέρ.
- Εταιρείες κινηματογραφικών παραγωγών.
- Διαφημιστικές εταιρείες.
- Ως εξωτερικός συνεργάτης σε διαφημιστικές εταιρείες και δημιουργικά γραφεία.
- Ως freelancer σε διαδικτυακούς τόπους παροχής των συγκεκριμένων υπηρεσιών.
