IKIGAI: Πώς να βρεις το ιδανικό επάγγελμα που να σου αρέσει

Όλοι θέλουμε να είμαστε χαρούμενοι, όμως οι περισσότεροι δεν έχουμε ιδέα τι πρέπει να κάνουμε γι’ αυτό. Έτσι ψάχνουμε ποιο είναι το ιδανικό επάγγελμα που μας αρέσει, θεωρώντας ότι, αν το βρούμε, η ζωή μας θα αλλάξει κάπως μαγικά. Η ζωή, όμως, δεν είναι μόνο το επάγγελμά μας, η καθημερινή μας εργασία. Χαρούμενη ζωή σημαίνει να έχεις βρει την σωστή ισορροπία ανάμεσα στην εργασία και στην ίδια την ζωη (το λεγόμενο work life balance).

Κάποιοι εστιάζουν στο να βγάλουν περισσότερα λεφτά. Κάποιοι άλλοι ακολουθούν τα hobby τους. Σε ακραίες περιπτώσεις, υπάρχουν και αυτοί που αλλάξουν 180 μοίρες και ζουν τον μινιμαλισμό μακριά από τον πολιτισμό, πηγαίνοντας σε κάποιο χωριό. Είναι, άραγε, ακραίες και λάθος επιλογές;

Στην πραγματικότητα, όλοι μας νομίζουμε ότι ξέρουμε τι θέλουμε αλλά δεν γνωρίζουμε πώς να το αποκτήσουμε. Δεν είπαμε “ξέρουμε”, αλλά “νομίζουμε ότι ξέρουμε”. Έχει σημασία και θα το αναλύσουμε παρακάτω! ”Όλες οι ενέργειες που κάνουμε αφορούν το τι πιστεύουμε ότι είναι σωστό για εμάς εκείνη την χρονική στιγμή. Γι’ αυτό τον λόγο δεν πρέπει να χαρακτηρίζονται ως λάθος. Η ζωή δεν είναι μαθηματικά και δεν υπάρχουν συγκεκριμένα κουτάκια μέσα στα οποία πρέπει να ζήσουμε”.

Στα επόμενα λεπτά, θα ανακαλύψεις μια φόρμουλα, έναν τρόπο, μια στρατηγική διαδικασία που είναι γνωστή για πολλά χρόνια με όνομα IKIGAI. Δεν έχει καμία σχέση με μαθηματικά ή χημεία. Έχει σχέση με εσένα, τις αξίες σου και τον τρόπο που αντιλαμβάνεσαι την ίδια την ζωή. Μέσα από την φόρμουλα αυτή, θα μάθεις τον εαυτό σου, τα hobby σου, τα δυνατά σου σημεία και τις ανάγκες του κόσμου. Θα σε βοηθήσει να συνδυάσεις τους 4 πιο σημαντικούς τομείς, για να βρείς την εργασία ή το επάγγελμα που πραγματικά θα σε γεμίζει ως άνθρωπο.

Γιατί είναι σημαντικό το IKIGAI

Η ερώτηση “Ποιο είναι το επάγγελμα που πραγματικά σου αρέσει;” είναι σχετικά απλή. Η απάντηση αρκετά δύσκολη. Δεν είναι δύσκολη, επειδή απαιτεί μαθηματικά και πολύπλοκους υπολογισμούς, αλλά γιατί δεν υπάρχει ένα σύστημα, μια στρατηγική. Πώς απαντάμε σε μια τέτοια ερώτηση;

Μπορείς να πιαστείς από παραμέτρους, όπως οι χρηματικές απολαβές. Όσες περισσότερες, τόσο πιο πολύ θα σου αρέσει. Είναι κάτι που όντως έχει μια βάση, αλλά δεν θα σε κάνει χαρούμενο/η. Μπορείς, επίσης, να σκεφτείς με γνώμονα την κοινωνικά προσφορά ή με το κατά πόσο κοντά είναι η εργασία στα χόμπι σου π χ. Επάγγελμα ναυαγοσώστης.

Το ikigai είναι εξαιρετικά σημαντικό γιατί συνδυάζει 4 πολύ σημαντικούς πυλώνες στην ζωή σου. Το επάγγελμα που θεωρείται το “ιδανικό” για σένα πρέπει όχι απλά να σου προσφέρει καλές οικονομικές απολαβές αλλά να είναι ευχάριστο, να ταυτίζεται με το δικό σου προσωπικό όραμα, την αποστολή σου ως άνθρωπος και φυσικά να είσαι καλός σε αυτό.

Τι πραγματικά είναι το IKIGAI

Στην Ιαπωνία υπάρχει ένας όρος με όνομα “IKIGAI” και σημαίνει “the reason for being”, δηλαδή “ο λόγος που υπάρχεις”. Το IKIGAI δεν είναι μια φόρμουλα μαθηματικών η χημείας. Η ιδέα πίσω από το IKIGAI δεν εκτελείται τόσο εύκολα μέσα σε ένα λεπτό ή μια ώρα.

Το IKIGAI στην πραγματικότητα είναι μια ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ και όχι μια απλή φόρμουλα.

Στην ζωή υπάρχει αρμονία και σε κάθε έργο υπάρχει ανάλογο αποτέλεσμα. Εάν αφιερώσεις 5 λεπτά στο IKIGAI, πως μπορείς να περιμένεις ένα αποτέλεσμα που θα σου λύσει ένα πρόβλημα για όλη σου την ζωή. Τα 5 λεπτά δεν είναι ανάλογα με τα ~80 χρόνια ζωής. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για να καταλάβεις πως πρέπει να υπάρχει αρμονία ανάμεσα σε όσα κάνεις και στο αποτέλεσμα των πράξεων σου.

Είναι ένας νόμος της φύσης που δεν μπορείς να τον υπερβείς.

Αν λοιπόν, θέλεις να βελτιώσεις την ζωή σου μέσα σε 5 λεπτά, μπορείς να κλείσεις αυτό το άρθρο γιατί δεν θα σε βοηθήσει. Ο λόγος είναι γιατί έχεις λάθος προσδοκίες. Θα πρέπει αφού καταλάβεις την ιδέα πίσω από το IKIGAI, να αφιερώσεις μέρες αν όχι μήνες για την βελτίωση της ζωής σου. 

Τα 4 στοιχεία του IKIGAI

Για να βελτιώσεις την ζωη σου, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζεις που βρίσκεσαι τώρα και που θέλεις να πας. Το που θέλεις να πας το καθορίζει το ikigai και είναι συνδυασμός και των 4 στοιχείων. Το που βρίσκεσαι τώρα, το καθορίζει ένα, δύο ή τρία από τα στοιχεία. Όταν λοιπόν έχεις 3 από τα 4 στοιχεία στην ζωή σου πάντα κάτι σου λείπει.

Ποια είναι τα 4 στοιχεία του ikigai;

#1 Αυτό που αγαπάς

Το πρώτο στοιχείο της φόρμουλας ikigai αφορά όλα όσα αγαπάς, όσα σου αρέσουν και όσα σε κάνουν να νιώθεις όμορφα. Θυμάσαι τι είναι αυτό που σε κάνει να σταματάς να σκέφτεσαι για λίγο; Το έχεις ζήσει ποτέ; Θυμάσαι πότε ένιωσες τελευταία στιγμή αυτό που λέμε “ζω την στιγμή”; Αν σε ενδιαφέρει να το μελετήσεις περισσότερο, στα πλαίσια της Φιλοσοφίας και του Life Coaching, υπάρχει ο τεχνικός όρος Flow State.

Κάποια παραδείγματα είναι ο χορός, η ζωγραφική, το κολύμπι, το ποδήλατο, το τραγούδι, η ανάγνωση βιβλίων κ.α. Αν τα έχεις ζήσει, θα θυμάσαι πως εστίαζες σε αυτό και μόνο αυτό που έκανες. Μάλιστα, χωρίς κάποια ιδιαίτερη δυσκολία. Αυτό που ίσως δεν αναγνώρισες, είναι οτι ο λόγος που είχες συγκέντρωση είναι επειδή σε έκαναν να είσαι παρών στην στιγμή και να νιώθεις όμορφα. Έκανες αυτό που αγαπάς.

Σε κάποιες περιπτώσεις, όταν δύο άνθρωποι έχουν κοινές δραστηριότητες, δημιουργείται μια σύνδεση. Βαθιά μέσα τους γνωρίζουν, οτι οι δραστηριότητες αυτές τους κάνουν να νιώθουν όμορφα και τους βάζουν σε μια κατάσταση που “ξεχνάνε” για λίγο όλα τα προβλήματα. Τι πιο υγιές και όμορφο για μια ανθρώπινη σχέση.

#2 Τι χρειάζεται ο κόσμος

Το δεύτερο στοιχειο της φόρμουλας ikigai αφορά τον κόσμο και τις κοινωνίες. Κάθε κοινωνία έχει ανάγκες και όταν τις ανακαλύπτουμε, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε επαγγέλματα για τις καλύψουμε. Έτσι δεν είναι; Πως όμως μπορούμε να βρούμε τις ανάγκες του κόσμου και της κοινωνίας;

Παλιά ήταν εύκολο! Ο χτίστης, ο σεφ, ο υδραυλικός, ο αστυνομικός είναι επαγγέλματα που καλύπτουν κάποιες ανάγκες. Όχι ο στόχος δεν είναι να γίνεις σεφ ή υδραυλικός αλλά να καταλάβεις κάτι πολύ σημαντικό για την ζωη. Ποιός είναι ο ρόλος του Αστυνομικού; Γιατί υπάρχει; Δεν θα απαντήσουμε σε αυτό, ξέρουμε όλοι όπως και κάθε Αστυνομικός γιατί είναι απαραίτητοι για τον κόσμο. Πάμε στο 2022 τώρα! Ποιός είναι ο ρόλος του Business Analyst ή Αναλυτή Επιχειρήσεων; Ποιος είναι ο ρόλος του Youtuber; Έχουμε και καλύτερο, ποιός είναι ο ρόλος του Influencer;

Αν διαβάζεις αυτό το άρθρο με προσοχή, θα καταλάβεις πολλά. Όταν δεν μπορείς να παρουσιάσεις την αξία ενός επαγγέλματος, υπάρχει πρόβλημα. Πως μπορείς να είσαι Influencer και να νιώθεις γεμάτος, οτι δεν σου είναι ξεκάθαρη η αξία που έχεις για τον κόσμο; Άρα λοιπόν, σε ότι και αν κάνεις, δες πίσω από την κουρτίνα, ποιά είναι η αξία και τι προσφέρεις στον κόσμο; Ίσως γεννήθηκες για να χρησιμοποιήσεις αυτές τις διαθέσιμες ώρες της ζωής, προσφέροντας κάτι που αντιλαμβάνεσαι την αξία του.

Κάποιες φορές, μπορεί να μην αντιλαμβάνεσαι την αξία ενός επαγγέλματος ή ρόλου εργασίας αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει. Χρειάζεται απλά, λίγο παραπάνω ανάλυση.

#3 Για τι μπορείς να αμείβεσαι

Το τρίτο στοιχείο της φόρμουλας ikigai αφορά της χρηματική αμοιβή. Πριν πούμε το οτιδήποτε, ναι φυσικά και χρειάζεται χρήματα για να είσαι χαρούμενος. Τι είναι όμως τα χρήματα; Ένα χαρτί με μια στάμπα; Μήπως είναι η απόδειξη και η επιβεβαίωση οτι αυτό που κάνεις έχει αξία και λύνει ένα πρόβλημα; Αν αυτό που κάνεις δεν έχει αξία σε κάποιον ή κάποια γιατί να πληρωθείς;

Πιστεύουμε οτι δεν μπορείς να είσαι χαρούμενος αν σκέφτεσαι καθημερινά πως να επιβιώσεις. Δεν αναφερόμαστε στο που θα πας διακοπές ή στο αν θα πάρεις το τελευταίο μοντέλο κινητών. Επιβίωση σημαίνει κάτι πολύ σκληρό.

Φυσικά, παίζει πολύ μεγάλο ρόλο το που θέλεις να μείνεις και πως θέλεις να ζεις. Οι παράγοντες αυτοί καθορίζουν το ελάχιστο του μισθού που πρέπει να παίρνεις. Είναι διαφορετική η ζωή στην Νέα Υόρκη και διαφορετική στο Μπαγκλαντές. Χαρούμενοι άνθρωποι υπάρχουν και στις δύο περιοχές, όμως το lifestyle, οι προτεραιότητες και τα οφέλη διαφέρουν.

#4 Σε τι είσαι καλός

Το τέταρτο και τελευταίο στοιχειο της φόρμουλας ikigai αφορά κάτι στο οποίο είσαι καλός. Δεν μπορείς να γίνεις άμεσα ζωγράφος όταν δεν έχεις ζωγραφίσει ποτέ στην ζωή σου. Φυσικά μπορείς να πάρεις κάποια μαθήματα και να μάθεις πως να ζωγραφίζεις. Όμως αυτό δημιουργεί ένα στρατηγικό πλάνο και δεν είναι κάτι που μπορείς να εκτελέσεις άμεσα. Αν έχεις σκεφτεί ή έχεις δοκιμάσει το Public Speaking, θα έχει δεις πως στην αρχή υπάρχει άγχος, ξεχνάς τα λόγια σου κ.α. Η όλη ιδέα είναι να περνάς τα εμπόδια. 

Πως να βρείς το IKIGAI σου

Για να βρείς το ikigai σου, θα πρέπει να δεις ποια στοιχεία έχεις ήδη και ποια σου λείπουν. Ανάλογα με τον συνδυασμό των στοιχείων που έχεις ήδη, πρέπει να εστιάσεις σε διαφορετικά πράγματα.

Το πάθος σου

Το πάθος είναι κάτι που αγαπάς και κάτι που είσαι καλός σε αυτό. Πάθος μπορεί να είναι η ζωγραφική, ή και ο χορός, η ορειβασία ή και τα ταξίδια. Χωρίς όμως να σε πληρώνει κάποιος ή να προσφέρεις κάποιου είδους υπηρεσία θα μείνει για πάντα το πάθος σου και τίποτα παραπάνω. Το πάθος από μόνο του δεν είναι αρκετό για να σε κάνει χαρούμενο. Γιατί αν και σου αρέσει, μάλλον δεν νιώθεις και πολύ πως λύνεις ένα πρόβλημα, πως προσφέρεις κάτι στην κοινωνία και πως έχει αξία για κάποιον άλλο πέρα από εσένα. Επιπλέον, κανένας δεν πληρώνεται για το πάθος του. Επειδή εσύ απολαμβάνεις να κάνεις κάτι δεν σημαίνει πως πρέπει να πληρωθείς.

Δείξε στον κόσμο το πάθος σου

Πίσω στο παράδειγμα της ζωγραφικής, τα σχέδια που ζωγραφίζεις θα πρέπει να έχουν μια αξία για τον κόσμο. Για παράδειγμα θα μπορούσαν να είναι σχέδια που υποστηρίζουν την Βιώσιμη Ανάπτυξη ή πιο συγκεκριμένα την ισότητα των δύο φύλων. Τότε η ζωγραφική σου, το πάθος σου, παίρνει άλλο νόημα. Σε μια τέτοια περίπτωση, αρχίζεις να βρίσκεις αξία σε αυτό που κάνεις, αρχίζεις να βρίσκεις λόγους για  να ζωγραφίζεις ακόμη περισσότερο. Αποκτάς μια προσωπική αποστολή για όσο ζεις. 

Κέρδισε χρήματα με το πάθος σου

Τα σχέδια σου όμως, όποια και να είναι αν δεν τα δει κάποιος δεν θα μάθει κανείς τι κάνεις και γιατί το κάνεις. Τότε έρχεται το marketing. Πρέπει να αποκτήσεις skills πάνω στον Τομέα Marketing, στα social media κ.τ.λ. Δεν χρειάζεται μεταπτυχιακό ή διδακτορικό, αλλά κάποια βασικά προσόντα και μια αντίληψη της αγοράς εργασίας. Υπάρχουν χιλιάδες online μαθήματα στα Αγγλικά αλλά και Ελληνικά για να βελτιώσεις τα skills σου.

Με αυτές τις στρατηγικές κινήσεις, κάνεις το πάθος σου, κάνεις κάτι που είσαι καλός, έχει αξία για τον κόσμο και επειδή έχει πραγματική αξία, κερδίζεις και χρήματα. Σε αυτό το σημείο έχεις βρει το ikigai σου.

Η αποστολή σου

Μια αποστολή συνδυάζει αυτό που αγαπάς και αυτό που χρειάζεται ο κόσμος. Κάθε MKO έχει αποστολή, όμως όλοι νιώθουμε κάποιες που κάνουν την διαφορά. Οι δράσεις τους, είναι στοχευμένες. Εάν πιστεύεις πως γνωρίζεις ποια είναι η αποστολή σου, τότε θα πρέπει να εστιάσεις στο πως μπορείς να αποκτήσεις χρήματα και στο πως μπορείς να γίνεις καλός σε αυτό.

Συνήθως η αποστολή από μόνη της δεν είναι δυνατή. Θα πρέπει να πείσεις άτομα και να παρουσιάσεις την ιδέα, τον σκοπό, την αποστολή. Όταν αποκτήσεις followers, πιστούς οπαδούς της αποστολής που πιστεύουν σε όσα πιστεύεις εκεί αρχίζει και γίνεται η αλλαγή. Εάν κερδίσεις την εμπιστοσύνη κάποιων επενδυτών, κάποιας MKO, ακόμη και πολιτών, μπορείς να μετατρέψεις την αποστολή σου σε ένα λογισμικό, σε ένα mobile app, σε κάποιες δράσεις ή workshops. Σε μια τέτοια περίπτωση, δεν θα είσαι ένα ακόμη app ή workshop. Το ανταγωνιστικό σου πλεονέκτημα είναι πως ξέρεις πολύ καλά γιατί κάνεις οτι κάνεις και γιατί σηκώνεσαι κάθε πρωί από το κρεβάτι σου. Αυτή η ορμή είναι το αντίδοτο για κάθε εμπόδιο.

Το επάγγελμα σου

Το πιο κοινό στοιχείο που έχουν οι περισσότεροι είναι το επάγγελμα. Για να έχεις ένα επάγγελμα πρέπει να είσαι σχετικά καλός σε αυτό και να πληρώνεσαι. Δεν έχει σημασία αν είναι το πάθος σου, αν αντλεί ευχαρίστηση, αν νιώθεις γεμάτος μέσα από αυτό ή αν έχει κάποιο αντίκτυπο στον κόσμο. Είναι μια συνήθως 8ωρη εργασία με έναν μισθό.

Ας πάρουμε ως παράδειγμα έναν ταμία σε ένα supermarket ή έναν bartender. Θα είναι πολύ σπάνιο αν το όνειρό ή το πάθος κάποιου είναι να γίνει ταμίας ή bartender. Από την άλλη, πόσο πολύ ένας ταμίας ή ένας bartender νιώθει την αλλαγή που κάνει στον κόσμο; Φυσικά είναι απαραίτητοι καθώς εξυπηρετούν τον κόσμο. Όμως τι πραγματικά νιώθουν οι ίδιοι; Νιώθουν οτι προσφέρουν κάτι; Νιώθουν πως έχουν εργασιακή αξία ως άνθρωποι; Είναι στο χέρι της κάθε επιχείρησης ή οργανισμού και της κάθε εταιρικής κουλτούρας να μεταφέρει τέτοιου είδους μηνύματα και να κάνει απολύτως κατανοητό τον λόγο που κάθε εργαζόμενος έχει αξία.

Αν βρίσκεσαι σε αυτή τη κατηγορία, πρέπει να δοκιμάσεις καινούρια επαγγέλματα ή δραστηριότητες και να ανακαλύψεις τι είναι αυτό που πραγματικά σου αρέσει να κάνεις.

Η κλίση σου

Η κλίση είναι το στοιχείο που συνδυάζει χρηματικές απολαβές και έχει αξία για τον κόσμο. Ένα πολύ κλασικό παράδειγμα είναι οι καθηγητές. Το έργο τους προσφέρει αξία σε όλους τους μαθητές του και προφανώς πληρώνονται για αυτό. Για κάποιους είναι πάθος και για άλλους όχι. Κάποιοι είναι καλοί και κάποιοι όχι.

Αν βρίσκεσαι σε αυτή τη κατηγορία, πρέπει να βελτιώνεται συνεχώς. Πρέπει να ανανεώσεις το υλικό διδασκαλίας σου, να δημιουργείς προσωπικά challenges. Πρέπει να σκεφτείς γιατί κάνεις αυτό που κάνεις και τι πραγματικά προσφέρεις στον κόσμο. Όταν καταλάβεις πόσο σημαντικό είναι το έργο αυτό, η αντίληψη του τρόπου εκπαίδευσης θα αλλάξει.