Σπουδές σε Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών

Ο σκοπός του επαγγέλματος του πολιτικού μηχανικού, είναι η ανάπτυξη των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών μιας χώρας για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Συγκεκριμένα, ο Πολιτικός Μηχανικός ασχολείται µε τη μελέτη, τον προγραμματισμό, την κατασκευή και τη διαχείριση ολοκληρωμένων και βιώσιµων τεχνικών συστημάτων, όπως τα δοµικά, συγκοινωνιακά, υδραυλικά, γεωτεχνικά έργα, και τα έργα προστασίας του περιβάλλοντος.

Aσχολείται επίσης με την έρευνα του εδάφους, όπου πρόκειται να θεμελιωθεί το τεχνικό έργο. Παραδείγματα έργων είναι τα κτήρια, οι δρόμοι, οι γέφυρες, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια κ.τ.λ.

Ο Πολιτικός Μηχανικός επιλέγει τα υλικά κατασκευής και υπολογίζει τις ποσότητές τους, παρουσιάζει τη μελέτη του με σχέδια και τεύχη υπολογισμών στους πελάτες και στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για να πάρει την άδεια κατασκευής και, τέλος, επιβλέπει την κατασκευή του έργου μέχρι την παράδοσή του.

Ο όρος πολιτικός μηχανικός εισήχθη μετά τους πολέμους του Ναπολέοντα. Μέχρι τότε υπήρχαν μόνο οι μηχανικοί από το σώμα του μηχανικού του στρατού. Το σώμα αυτό υπήρξε εξαιρετικά δραστήριο και επιτυχές και γι’ αυτό τον λόγο αποφασίστηκε να μεταφερθεί η τεχνογνωσία και η εμπειρία του στους κλασικούς ακαδημαϊκούς κύκλους. Οι μηχανικοί που αποφοιτούσαν από τα μη στρατιωτικά πανεπιστήμια ονομάστηκαν «πολιτικοί» μηχανικοί, από την αγγλική μετάφραση civilization mechanics, η οποία σημαίνει «μηχανικοί πολιτισμού»), ώστε να διακρίνονται από τους μηχανικούς του στρατού.

Με τι ασχολείται ο Πολιτικός Μηχανικός;

Ένας Πολιτικός Μηχανικός ασχολείται με την μελέτη, τον προγραμματισμό και την επίβλεψη της κατασκευής κτηρίων, γεφυρών, πύργων, λιμανιών, φραγμάτων και γενικότερα εγκαταστάσεων. Τόσο κατά τον σχεδιασμό αλλά και κατά την διαχείριση προκύπτουν προβλήματα που καλείται να τα επιλύσει.

Τα έργα που αναλαμβάνει ένας Πολιτικός Μηχανικός χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες. Έτσι, λοιπόν, κατά τις σπουδές του ο Πολιτικός Μηχανικός καλείται να επιλέξει ένας τομέα ή εξειδίκευση. Παραδείγματα κατηγοριών είναι η δομική μηχανική, η γεωτεχνική μηχανική, η θαλάσσια μηχανική, η υδραυλική, κ.τ.λ.

Προπτυχιακές Σπουδές

Οι προπτυχιακές σπουδές σε ένα από τα Πολυτεχνεία στην Ελλάδα είναι 5 χρόνια (10 εξάμηνα). Στο τέταρτο έτος (4) των σπουδών τους, οι φοιτητές επιλέγουν έναν τομέα εξειδίκευσης, ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στην καριέρα τους.

Έτσι, κάποιος που θα επιλέξει την κατεύθυνση του δομοστατικού πολιτικού μηχανικού σημαίνει πως η προτίμησή του είναι στην μελέτη έργων, όπως κτίρια γέφυρες, αθλητικές εγκαταστάσεις κ.α.

Όποιος επιλέξει να γίνει υδραυλικός πολιτικός μηχανικός, δηλώνει πως το πεδίο ενδιαφέροντός του είναι σε έργα που σχετίζονται με το νερό, όπως τα λιμάνια, τα φράγματα κ.α.  

Ο συγκοινωνιολόγος πολιτικός μηχανικός εστιάζει το ενδιαφέρον του σε έργα οδοποιίας, σιδηροδρομικά, αεροδρόμια κ.α, ενώ ο γεωτεχνικός θα εμβαθύνει στην έρευνα και συμπεριφορά του εδάφους, με χαρακτηριστικά έργα αυτής της εξειδίκευση στις θεμελιώσεις και τις σήραγγες.

Πρόγραμμα Σπουδών Πολιτικών Μηχανικών

Τα προγράμματα σπουδών των Πολιτικών Μηχανικών σε όλα τα Πολυτεχνεία στην Ελλάδα είναι παρόμοια και έχουν αρκετά ίδια μαθήματα. Παρακάτω παρουσιάζονται κάποια ενδεικτικά μαθήματα:

• Μαθηματικά
• Στατιστική
• Δομικά Υλικά
• Αντοχή Υλικών και Δομικών Στοιχείων
• Περιφερειακή Ανάπτυξη και Πολεοδομία – Χωροταξία
• Μηχανική των Ρευστών
• Τεχνική Γεωλογία
• Γεωδαισία
• Υδραυλική
• Συγκοινωνιακή Τεχνική
• Εδαφομηχανική

Βρες τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών στις επίσημες ιστοσελίδες του κάθε τμήματος.

• Πρόγραμμα Σπουδών Πολιτικών Μηχανικών (Α.Π.Θ.)
• Πρόγραμμα Σπουδών Πολιτικών Μηχανικών (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
• Πρόγραμμα Σπουδών Πολιτικών Μηχανικών (Ε.Μ.Π.)
• Πρόγραμμα Σπουδών Πολιτικών Μηχανικών (Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης)
• Πρόγραμμα Σπουδών Πολιτικών Μηχανικών (Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής)
• Πρόγραμμα Σπουδών Πολιτικών Μηχανικών (Πανεπιστήμιο Πατρών)

Τομείς

Το φάσμα που καλύπτει η επιστήμη του πολιτικού μηχανικού είναι ευρύ, από την κατασκευή ενός απλού κτηρίου μέχρι τη μελέτη υπερμεγέθων κατασκευών, αλλά και τη χωροταξία περιοχών μέσω της δημιουργίας σωστού πολεοδομικού προγράμματος, περιβαλλοντικές μελέτες, συντηρήσεις παλαιών κατασκευών κτλ. Οι κυριότεροι τομείς εξειδίκευσης του πολιτικού μηχανικού είναι οι εξής:

Τομείς του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.)

• Τομέας Επιστήμης & Τεχνολογίας των Κατασκευών (T.E.T.K.),
• Τομέας Υδραυλικής & Τεχνικής Περιβάλλοντος (T.Y.T.Π.),
• Τομέας Γεωτεχνικής Μηχανικής (T.Γ.M.),
• Τομέας Συγκοινωνιών και Οργάνωσης (T.Σ.O.)

Τομείς του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

• Τομέας Γεωτεχνικής και Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής
• Τομέας Δομοστατικής
• Τομέας Μεταφορών, Συγκοινωνιακών Υποδομών και Περιβαλλοντικής Διαχείρισης
• Τομέας Υδραυλικής και Περιβαλλοντικής Μηχανικής

Τομείς Ε.Μ.Π.

• Τομέας Δομοστατικής
• Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος
• Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής
• Τομέας Γεωτεχνικής

Τομείς Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης

• Τομέας Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων Οικοδομικής και Δομικών Υλικών
• Τομέας Γεωτεχνικής Μηχανικής
• Τομέας Δομικών Κατασκευών
• Τομέας Μαθηματικών, Προγραμματισμού και Γενικών Μαθημάτων
• Τομέας Μηχανικής
• Τομέας Συγκοινωνιακών Έργων
• Τομέας Υδραυλικών Έργων

Τομείς Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

• Δομοστατικής Μηχανικής
• Υδραυλικής Μηχανικής και Γεωτεχνικής Μηχανικής
• Μεταφορών, Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Έργων

Τομείς Πανεπιστημίου Πατρών

• Κατασκευών
• Γεωτεχνικής Μηχανικής & Υδραυλικής Μηχανικής
• Τεχνολογίας του Περιβάλλοντος & Συγκοινωνιών

Τομέας Δομικής Μηχανικής

• Στατική & δυναμική ανάλυση των κατασκευών
• Δομική σεισμική μηχανική
• Αντοχή υλικών και δομικών στοιχείων
• Ανάλυση ευαισθησίας και ευστάθεια των κατασκευών
• Αλληλεπίδραση εδάφους-κατασκευής
• Σχεδιασμός και ανάλυση δομικών έργων
• Ελαστοπλαστικός σχεδιασμός κατασκευών
• Αντισεισμική τεχνολογία
• Κατασκευές άοπλου και οπλισμένου σκυροδέματος
• Κατασκευές προεντεταμένου σκυροδέματος
• Μεταλλικές κατασκευές από χάλυβα
• Μεταλλικές κατασκευές από αλουμίνιο
• Σύμμεικτες κατασκευές
• Κατασκευές από φέρουσα τοιχοποιία
• Ξύλινες κατασκευές
• Συντήρηση, επισκευή και ενίσχυση κατασκευών
• Γεφυροποιία
• Δομικά υλικά
• Τεχνολογία σκυροδέματος
• Πειραματική μηχανική
• Οικοδομική και κατασκευαστική τεχνολογία
• Ενεργειακός και αρχιτεκτονικός σχεδιασμός κτιρίων
• Φυσική των κτιριακών κατασκευών
• Πυροπροστασία των κατασκευών
• Βιομηχανοποιημένη δόμηση και προκατασκευές
• Ανάλυση κύκλου ζωής στις κτιριακές κατασκευές

Τομέας Γεωτεχνικής Μηχανικής

• Εδαφομηχανική
• Βραχομηχανική (μηχανική πετρωμάτων)
• Τεχνική γεωλογία
• Τεχνική σεισμολογία
• Γεωτεχνική σεισμική μηχανική
• Εφαρμοσμένη γεωφυσική
• Εργαστηριακές και επιτόπου δοκιμές γεωτεχνικής μηχανικής
• Χωμάτινες κατασκευές και γεωτεχνικά έργα
• Κατολισθήσεις και έργα προστασίας των εδαφών
• Μέθοδοι βελτίωσης του εδάφους
• Θεμελιώσεις κτιριακών και τεχνικών έργων
• Αντιστηρίξεις
• Σήραγγες
• Φράγματα
• Υπόγεια έργα
• Τεχνολογία γεωσυνθετικών υλικών

Τομέας Υδραυλικής & Διαχείρισης Υδατικών Πόρων

• Μηχανική των ρευστών
• Ροές υπό πίεση
• Ροές με ελεύθερη επιφάνεια
• Υπόγεια υδραυλική
• Πειραματική υδραυλική
• Τεχνική υδρολογία
• Διαχείριση, προστασία και αποκατάσταση υδατικών πόρων
• Λειτουργία και διαχείριση υδατικών οικοσυστημάτων
• Δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης
• Διευθετήσεις ποταμών και χειμάρρων
• Εγγειοβελτιωτικά έργα
• Υδροηλεκτρικά έργα
• Περιβαλλοντικός σχεδιασμός και εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων
• Οικονομική περιβάλλοντος

Τομέας Θαλάσσιας & Παράκτιας Τεχνολογίας

• Θαλάσσια υδραυλική
• Ακτομηχανική
• Παράκτια ωκεανογραφία
• Πλωτές κατασκευές
• Αγκυρωμένες κατασκευές
• Λιμενικά έργα
• Υπεράκτια έργα (έργα ανοικτής θάλασσας)
• Παράκτια έργα
• Υποθαλάσσιοι αγωγοί
• Έργα προστασίας και ανάπλασης ακτών
• Διαχείριση παράκτιων ζωνών
• Αξιοποίηση θαλάσσιας ενέργειας

Τομέας Μεταφορών & Συγκοινωνιακής Υποδομής

• Σχεδιασμός και οργάνωση των μεταφορών
• Οικονομική των μεταφορών
• Οδική ασφάλεια
• Κυκλοφοριακός έλεγχος
• Συστήματα μεταφορών και Logistics
• Δημόσιες συγκοινωνίες
• Μετακίνηση και πρόσβαση ηλικιωμένων ατόμων και ατόμων με αναπηρίες
• Επιπτώσεις μεταφορικών συστημάτων και υποδομών στο περιβάλλον
• Σχεδιασμός και κατασκευή οδικής υποδομής
• Σχεδιασμός και κατασκευή σιδηροδρομικής υποδομής
• Σχεδιασμός και κατασκευή αεροδρομίων
• Εργαστηριακοί και πειραματικοί έλεγχοι υλικών οδοποιίας και οδοστρωμάτων

Τομέας Προγραμματισμού & Διαχείρισης Τεχνικών Έργων

• Τεχνική οικονομική θεωρία
• Τεχνική νομοθεσία
• Αξιολόγηση επενδύσεων
• Επιχειρησιακή έρευνα
• Οργάνωση, διοίκηση και διαχείριση τεχνικών έργων
• Μηχανήματα τεχνικών έργων
• Οργάνωση και διαχείριση κατασκευαστικών επιχειρήσεων και εργοταξίων τεχνικών έργων
• Βελτιστοποίηση παραγωγής κατασκευών
• Σχεδιασμός και οργάνωση προκατασκευής
• Θεωρίες και εφαρμογές του προγραμματισμού-σχεδιασμού στην αειφόρο ανάπτυξη
• Ασφάλεια και υγιεινή στις κατασκευές

Επαγγελματική Αποκατάσταση

Μονογραφία Πολιτικού Μηχανικού.

Μελέτη απορόφησης Πολιτικών Μηχανικών (ΑΠΘ)

Τμήματα & Σχολές στην Ελλάδα

• Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας)
• Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών (Πανεπιστημίου Πατρών)
• Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών (Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής)
• Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών (Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης)
• Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο- ΕΜΠ)
• Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών (Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης – ΑΠΘ)
• ΤΕΙ – Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών (Τρίκαλα)